Concepto absoluto y gramática absoluta: el Cusano entre neoplatonismo e idealismo

Autores

DOI:

https://doi.org/10.51359/2357-9986.2022.253153

Palavras-chave:

concepto absoluto, principio intellectual, mente, gramática absoluta, Neoplatonismo, Idealismo

Resumo

En este artículo analizo la noción de concepto absoluto en el pensamiento de Nicolás de Cusa. Esta noción atribuida a Dios revela la uni-trinidad entendida como reflexión, pensamiento del pensamiento o definición que se define a sí misma. Cusano concibe esto utilizando el modelo de subjetividad humana y plantea una gramática absoluta que la mente explica como actualización de sus posibilidades. De esta manera, la correspondencia entre realidad y pensamiento propia del neoplatonismo y el idealismo tiene notas singulares en la filosofía cusana.

Referências

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. De sapientia, De mente, De staticis experimentis. Opera Omnia. Volumen V. Edición: R. Steiger-L. Baur, Hamburg: Felix Meiner, 1983.

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. De deo unitrino principio, Tu quis es (De principio). Opera Omnia. Volumen X. Opuscula II.Fasciculus 2 b. Edición:. K. Bormann and A.D. Riemann, Hamburg: Felix Meiner, 1988.

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. Directio Speculantis seu de non aliud, Opera Omnia. Volumen XIII. Edición: L. Baur- P. Wilpert. Hamburg: Felix Meiner, 1950.

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. De Beryllo. Opera Omnia. Volumen

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. De aequalitate. Opera Omnia. Volumen X, Opuscula II. Edición: H-G. Senger, Hamburg: Meiner, 2001.

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. Dialogus de ludo globi. Opera Omnia. Volumen IX, Edición: H-G. Senger, Hamburg: Meiner, 1998.

NICOLAUS CUSANUS, Idiota. Sermones IV. Opera Omnia. Volumen XIX. Edición: H.D. Riemann, H. Schwaetzer und F-B Stammkötter. Hamburg: Felix Meiner, 2005.

PROCLUS, Commentaire sur le Parménide de Platon. Traduction de Guillaume de Moerbeke. Tome II: Livres V à VII et Notes marginales de Nicolas de Cues. Édition critique par Carlos Steel. Suivi de l’édition des extracts du Commentaire sur le Timée, traduits par Moerbeke, Leuven-Leiden: Leuven University Press- Brill, 1985.

BEIERWALTES, W. Platonismus und Idealismus. Frankfurt am Main: Klostermann, 1972.

BEIERWALTES, W. Identität und Differenz. Zum Prinzip cusanischen Denkens, Opladen: Westdeutscher Verlag, 1980.

BEIERWALTES, W. “The Legacy of Neoplatonism in F. W. J. Schelling's Thought”. International Journal of Philosophical Studies, 10: 4, 2002, 393-428.

BENZ, Huber. Individualität und Subjektivität. Interpretationstendenzen in der Cusanus-Forschung und das Selbstverständnis des Nikolaus von Kues. Münster: Aschendorff, 1999.

CRANZ, E. “The De aequalitate and De principio of Nicholas of Cusa”. In: G. Christianson- Th. M. Izbicki (eds.), Nicholas of Cusa on Christ and Church. Leiden: Brill, 1996, 271-280.

D’AMICO, C. “La recepción de la noción procleana de authypóstaton en Nicolás de Cusa”. Revista Latinoamericana de Filosofía, 47:1, 2021 (en prensa)

FLASCH, Kurt. Nikolaus von Kues. Geschichte einer Entwicklung. Vorlesungen zur Einführung in seine Philosophie, Frankfurt am Main: Vittorio Klostermann, 1998.

PANACCIO, C. Le discours intérieur de Platon à Guillaume d’Ockham, París: Seuil, 1999.

REINHARDT, K. “Eine bisher unbekannte Handschrift mit Werken des Nikolaus von Kues in der Kapitelsbibliothek von Toledo”. Mitteilungen und Forgungsbeiträge der Cusanus-Gesellschaft, 17, 1986, 96-141.

STANFIELD, Ph. Hegel. The Consummate Neoplatonist. Tesis de doctorado inédita, año 2017. Disponible en academia.edu (ex. 23 de marzo 2021. (https://www.academia.edu/35220519/Hegel_the_consummate_Neoplatonist_B_pdf).

STROK, N. “Praecisio veritatis inattingibilis: La presencia de Nicolás de Cusa en la historiografía filosófica moderna a la luz de Gründrisse der Geschichte der Philosophie de W. G Tennemann”. En H.J. Gonzalez Ríos (ed.), La dimensión simbólica del pensamiento de Nicolás de Cusa. Genealogía y proyección, Buenos Aires, Círculo de Estudios Cusanos de Buenos Aires, 2015, 347-363.

ZEYER, K. Cusanus in Marburg. Hermann Cohens und Ernst Cassirers produktive Form der Philosophiegeschichtsaneignung. Münster: Aschendorff, 2015.

Publicado

2022-02-11

Edição

Seção

Número especial sobre Neoplatonismo - Fontes e Diálogos